လူကုန္ကူးမႈ အဆိုးဆံုး ၁၃ ႏုိင္ငံထဲတြင္ ျမန္မာ ပါဝင္..

ေက်ာ္ျမ | ၾကာသပေတးေန႔၊ ဇြန္လ ၁၇ ရက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ၂၁ နာရီ ၂၀ မိနစ္
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ)။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ သတ္မွတ္ထားေသာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ေဆာင္မႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အနိမ့္ဆံုး
စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား လုပ္ေဆာင္ရန္ ပ်က္ကြက္သည့္ ၁၃ ႏုိင္ငံစာရင္းတြင္ ပါဝင္ေနသည္။
လူကုန္ကူးမႈ ဆိုသည္မွာ
ကုလသမဂၢ၏ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္ ပါလာမို စည္းမ်ဥ္းအရဆိုပါက -
ၿခိမ္းေျခာက္အျမတ္ထုတ္ရန္၊ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစရန္၊ ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ လိမ္လည္လွည့္ျဖားကာ ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္ ေခၚေဆာင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ လူစုေဆာင္းျခင္း၊ ထုိလူမ်ားအား ေရႊ႔ေျပာင္းသယ္ေဆာင္ေပးျခင္း၊ ထုိလူမ်ားအား လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ျခင္း၊ ထိုလူမ်ားအား လက္ခံထားျခင္း၊ အာဏာႏွင့္ ရာထူးမ်ား အသံုးျပဳ၍ အားနည္းသူမ်ားအား အႏုိင္က်င့္ ျဖားေယာင္းျခင္း၊ ေငြေၾကးအေပးအယူျဖင့္ လူအေရာင္းအဝယ္ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္ရန္ ရည္ရြယ္၍ အျခားပုဂၢိဳလ္တဦးတေယာက္၏ အကူအညီျဖင့္ လူတဦးကုိ အဓမၼ ခုိင္းေစျခင္း စသည့္ ပံုစံမ်ဳိးစံု ပါဝင္သည္။

Source: ကုလသမၼဂၢ၏ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မႈမ်ာအား အေရးယူမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သေဘာတူညီမႈမ်ားႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ား (ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ မူးယစ္ေဆးဝါး အလြဲသုံးစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား တိုက္ဖ်က္ေရးဌာန) (UNODC)


ထုိ အစီရင္ခံစာကုိ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနမွ ၁ဝ ႏွစ္ေျမာက္အျဖစ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ား၏ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ သံုးသပ္ထားၿပီး လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ အနိမ့္ဆံုး စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကုိ လိုက္နာျခင္း မရွိသည့္ ၁၃ ႏုိင္ငံအား စာရင္းျပဳစုထားသည္။ ထိုအထဲတြင္ အီရန္၊ ေျမာက္ကုိရီးယား၊ ျမန္မာႏွင့္ က်ဴဘား ႏုိင္ငံမ်ား ပါဝင္ေနၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရဖြယ္ ရွိေနသည္ဟုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားတြင္ တရားဝင္ နည္းလမ္းမ်ား၊ တရားမဝင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အလုပ္ရွာေဖြကာ ေနထုိင္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိၾကၿပီး ထိုအထဲမွ အခ်ဳိ႕သည္ လူကုန္ကူးသူမ်ား၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစုိးရသည္ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ျပႆနာမ်ားအား စနစ္တက် ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ လိုအပ္ေနသည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစျခင္းခံရမႈမ်ား၊ လူကုန္ကူး ေရာင္းစားခံရကာ ျပည့္တန္ဆာျဖစ္သြားသည့္ အမႈမ်ားႏွင့္ ေက်းကၽြန္သဖြယ္ ျဖစ္သြားသည့္ အမႈမ်ား မ်ားျပားလာေနသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေလ်ာ့ရဲေနသည့္ႏိုင္ငံ စာရင္းထဲမွ ဖယ္ရွား၍ မရခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ကေလးငယ္ အမ်ားအျပားသည္ လူကုန္ကူးမႈ ခံရျခင္း၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္လာေနၾကၿပီး အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစခံေနရကာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားအား အျခားႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ျပည့္တန္ဆာအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ရန္ အတင္းအက်ပ္ ေရာင္းစားခံရမႈမ်ား ရွိေနသည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ လူကုန္ကူးမႈ သားေကာင္မ်ား အကာအကြယ္ေပးေရး ဥပေဒ (TVPA) အရလူကုန္ကူးမႈ ပံုစံ အမ်ဳိးမ်ဳိး
အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ားအား ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္၍ျဖစ္ေစ၊ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူမ်ားအား အတင္းအဓမၼျဖစ္ေစ၊ လိမ္လည္လွည့္ျဖား၍ျဖစ္ေစ လိင္မႈကိစၥမ်ားတြင္ ေဖ်ာ္ေျဖရန္ ခုိင္းေစျခင္း

အင္အားသံုး အႏုိင္က်င့္၍ျဖစ္ေစ၊ လိမ္လည္လွည့္ျဖား၍ျဖစ္ေစ၊ ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္း၍ျဖစ္ေစ ကၽြန္သဖြယ္ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ လူစုေဆာင္းျခင္း၊ ထုိလူမ်ားအား ေရႊ႔ေျပာင္းသယ္ေဆာင္ေပးျခင္း၊ ထုိလူမ်ားအား လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ျခင္း၊ ထိုလူမ်ားအား လက္ခံထားျခင္း၊ ခုိင္းေစရန္ ရယူထားျခင္း၊ အေၾကြးျဖင့္ သိမ္းယူ၍ ခုိင္းေစျခင္း စသည့္ ပံုစံမ်ဳိးစံု ပါဝင္သည္။

လူကုန္ကူးခံရသူ သားေကာင္သည္ တေနရာမွ တေနရာသုိ႔ ေရႊ႔ေျပာင္းေနထုိင္ရျခင္းႏွင့္ ေရႊ႔ေျပာင္းသယ္ေဆာင္ျခင္းမ်ား မခံရေစကာမူ အထက္ပါ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေဘာင္ဝင္လွ်င္ လူကုန္ကူးမႈ အထေျမာက္သည္။

Source: အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးဌာန

“ျမန္မာကေလးငယ္မ်ားသည္ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ အရပ္တကာ လွည့္လည္ေရာင္းခ်ရသည့္ ေစ်းေရာင္းမႈ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေတာင္းစားသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအား လုပ္ကုိင္ရန္ အတင္းအက်ပ္ ခိုင္းေစခံရမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အမ်ဳိးသားမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ထိုင္း၊ မေလးရွား၊ တ႐ုတ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္၊ အိႏၵိယႏွင့္ ေတာင္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေက်းကၽြန္သဖြယ္ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစခံေနရမႈမ်ား ၾကံဳေတြ႔ေနရကာ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေဖ်ာ္ေျဖေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္လည္း အဓမၼခုိင္းေစထား၍ လုပ္ကုိင္ေနရျခင္းမ်ဳိး ရွိေနသည္။

ထုိအစီရင္ခံစာသည္ သဘာဝ အရင္းအျမစ္ႏွင့္ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ ၾကြယ္ဝလွေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအား စစ္အစိုးရမွ ညံ့ဖ်င္းစြာ စီမံခန္႔ခြဲ ေနမႈကုိလည္း ေထာက္ျပထားသည္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး အေျခအေနေၾကာင့္ ႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔သာမက အလွမ္းကြာေဝးေသာ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းေဒသရွိ ႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ပင္ တရားဝင္ နည္းလမ္းမ်ား၊ တရားမဝင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ သြားေရာက္လုပ္ကုိင္ေနၾကရသည္။ ျမန္မာအမ်ဳိးသားမ်ားအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားရွိ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစလုပ္ကုိင္ရမႈမ်ဳိး ရွိေနသည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

အေမရိကန္ အစုိးရအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမႉး ဟီလာရီ ေရာ့ဒမ္ ကလင္တန္က တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ထိုအစီရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာဆိုရာတြင္ “အစီရင္ခံစာဟာ လူကုန္ကူးမႈ ျပႆနာေတြကုိ ေျဖရွင္းဖို႔ အန္ဂ်ီအို အဖြဲ႔ေတြကုိ အလုပ္ေပး႐ံုသက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပစ္တင္ ေထာက္ျပ႐ံုသက္သက္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီကိစၥေတြကုိ တိုက္ဖ်က္ဖို႔အတြက္ အားလံုးမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ အားလံုးဟာ ထိထိေရာက္ေရာက္ အားစုိက္လုပ္ေဆာင္ရပါလိမ့္မယ္” ဟု ေျပာခဲ့သည္။

၂ဝ၁ဝ လူကုန္ကူးမႈတုိက္ဖ်က္ေရး အစီရင္ခံစာ
ႏုိင္ငံမ်ားအား လူကုန္ကူးမႈတုိက္ဖ်က္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚ မူတည္၍ အဆင့္အတန္း သတ္မွတ္ပံု
အဆင့္ (၁)
TVPA ၏ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား အျပည့္အဝ လိုက္နာ အေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ႏုိင္ငံမ်ား

အဆင့္ (၂)
TVPA ၏ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား လိုက္နာရန္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အားထုတ္ေသာ ႏုိင္ငံမ်ား

အဆင့္ (၂) (ေစာင့္ၾကည့္အဆင့္)
TVPA ၏ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား အျပည့္အဝ လိုက္နာမႈ မရွိေသးသလို၊ ထို စံႏႈန္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား လိုက္နာရန္ သိသာစြာ အားထုတ္ေနေသာ္လည္း ထုိႏုိင္ငံမ်ားတြင္
(က) ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ လူကုန္ကူးျခင္းခံေနရသူ သားေကာင္အေရအတြက္သည္ သိသာစြာ မ်ားျပားလာျခင္း (သုိ႔မဟုတ္) ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ လူကုန္ကူးမႈမ်ား သိသာထင္ရွားလာျခင္း
(ခ) ယခင္ႏွစ္မ်ားက ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ လူကုန္ကူးမႈမ်ားအား တိုက္ဖ်က္ရန္ ထိေရာက္စြာ အားထုတ္ေၾကာင္း သက္ေသမျပႏုိင္ျခင္း (လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္မႈမ်ားတြင္ ေထာက္လွမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ားအား တိုးျမႇင့္ျပဳလုပ္ျခင္း၊ လူကုန္ကူးသူ ရာဇဝတ္ေကာင္မ်ားအား အေရးယူျခင္း၊ လူကုန္ကူးခံရသူ သားေကာင္မ်ားအား အကူအညီမ်ား တိုးျမႇင့္ေပးအပ္ျခင္း၊ လူကုန္ကူးမႈတြင္ အစုိးရအရာရွိမ်ား ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ပါဝင္ပတ္သက္ေနမႈမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ျခင္းတို႔ ပါဝင္သည္။)
(ဂ) ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံအေနျဖင့္ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား လိုက္နာေသာ ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာေရးအတြက္ အားထုတ္ေနျခင္းမ်ား ရွိမရွိ သတ္မွတ္မႈမွာ ထုိႏုိင္ငံမ်ား၏ ေနာင္လာမည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ တိုးျမႇင့္ကာ ေဆာင္ရြက္လာႏိုင္ဖြယ္ ရွိမရွိ ဆိုသည့္ အေျခအေနေပၚတြင္လည္း မူတည္၍ ဆံုးျဖတ္သည္။

အဆင့္ (၃)
TVPA ၏ အနိမ့္ဆံုး စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကုိ ျပည့္မီရန္ အားထုတ္မႈ လံုးဝ မရွိေသာ ႏုိင္ငံမ်ား

Source: အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာန
ထုိအစီရင္ခံစာတြင္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၇၇ ႏုိင္ငံမွ အစုိးရမ်ား၏ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ခြဲျခမ္းစိပ္ျဖာ သံုးသပ္ထားၿပီး ႏုိင္ငံမ်ားကုိ အဆင့္ (၁)၊ အဆင့္ (၂)၊ အဆင့္ (၂) (ေစာင့္ၾကည့္အဆင့္) ႏွင့္ အဆင့္ ၃ (အခ်က္အလက္ဇယားတြင္ ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္) ဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားၿပီး အဆင့္ (၃) တြင္ ပါဝင္သည့္ ႏုိင္ငံမ်ားသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ ခ်မွတ္ထားေသာ လူကုန္ကူးမႈ သားေကာင္မ်ား အကာအကြယ္ေပးေရး ဥပေဒ (TVPA) ၏ အပုိင္း ၁ဝ၈ တြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ၾကိဳးပမ္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အနိမ့္ဆံုး စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား လိုက္နာအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ၾကိဳးပမ္းမႈမရွိေသာ ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ထို အဆိုးဆံုး အဆင့္ (၃) တြင္ ၁၃ ႏုိင္ငံ ပါဝင္ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က စာရင္းထက္ ၄ ႏုိင္ငံ ေလ်ာ့သြားသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ အဆင့္ (၃) တြင္ ပါဝင္ခဲ့သည့္ ၁၁ ႏုိင္ငံသည္ ယခုႏွစ္တြင္လည္း အဆင့္ (၃) အျဖစ္ ထပ္မံသတ္မွတ္ခံခဲ့ရသည္။ ထို ၁၁ ႏုိင္ငံမွာ ျမန္မာ၊ က်ဴဘား၊ အယ္ရီထရီးယား၊ အီရန္၊ ကူဝိတ္၊ ေမာ္ရီေတးနီးယား၊ ေျမာက္ကုိရီးယား၊ ပါပူဝါ နယူးဂီနီ၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဘီးယား၊ ဆူဒန္ႏွင့္ ဇင္ဘာေဘြ ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား ျပည္ပသုိ႔ လူကုန္ကူးခံရသည့္ ကိစၥသာမက၊ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲ၌ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပည္တြင္း လူကုန္ကူးမႈ ပံုသ႑ာန္မ်ားအတြက္လည္း စုိးရိမ္မႈ ရွိေနၿပီး ထုိအခ်က္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအား အဆိုးဆံုးအဆင့္ ျဖစ္သည့္ အဆင့္ (၃) တြင္ ထည့္ထားရသည့္ အဓိက အခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

အစီရင္ခံစာ

“ျမန္မာစစ္တပ္အတြင္းတြင္ ကေလးစစ္သားမ်ား ခန္႔ထားမႈ ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ႏုိင္ငံအတြင္း အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈမ်ား၏ အဓိက လက္သည္တရားခံ ျဖစ္လ်က္ပင္ ရွိေနေသးသည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပထားသည္။ ျမန္မာစစ္တပ္က လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ အဓိက ပစ္မွတ္ထားကာ အတင္းအက်ပ္ ခိုင္းေစမႈမ်ားသည္လည္း က်ယ္ျပန္႔စြာ ရွိေနေသးေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ဆိုထားသည္။

“စစ္ဘက္မွ အရာရွိမ်ားႏွင့္ အရပ္ဘက္မွ အစုိးရ အရာရွိမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားအား အေျခခံအေဆာက္အအံု တည္ေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏုိ္င္ငံပုိင္ စုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံပုိင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ စစ္ေျမျပင္အတြက္ ေပၚတာဆြဲျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အတင္းအက်ပ္ လုပ္ကုိင္ရန္ ခုိင္းေစမႈမ်ား ရွိေနသည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

ထိုင္းႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ယူနစ္ (Trafcord) မွ စီမံကိန္း မန္ေနဂ်ာ Duean Wonsa က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုးတက္လာျခင္း မရွိသည့္အတြက္ စစ္အစိုးရကုိ အျပစ္တင္ခဲ့သည္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူကုန္ကူးခံရမႈႏွႈန္းေတြ ျမင့္မားလာတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြကေတာ့ ထပ္ေနပါၿပီ။ အဓိကကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ သူ႔ႏိုင္ငံသားေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္လို႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြကုိ ဖိႏွိပ္မႈကလည္း လူကုန္ကူးမႈ ျဖစ္ပြားရျခင္းရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းရင္းတခုပါ” ဟု သူမက ဆိုသည္။

အျခားအေၾကာင္းအရင္းမ်ားျဖစ္သည့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ ပညာေရးခ်ဳိ႕တဲ့မႈ၊ ဘဝတြင္ လိုအပ္ေသာ အေျခခံ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ား ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ၊ အႏၲရာယ္ကင္းစြာ ေရႊ႔ေျပာင္းေနထုိင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းအခ်က္အလက္ ျပတ္လတ္မႈ၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား တိုးပြားလာမႈတို႔ေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံတကာ လူကုန္ကူးသူ ရာဇဝတ္ေကာင္မ်ား၏ အဓိက ပစ္မွတ္ ျဖစ္လာေစခဲ့သည္ဟု သူမက ဆိုသည္။

အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ လူကုန္ကူးျခင္း ခံရသူမ်ားထဲမွ အခ်ဳိးအစား အမ်ားအျပားသည္ ပုိမိုေကာင္းမြန္ေသာ အလုပ္အကုိင္မ်ား ရရွိမည္ဟု ေသြးေဆာင္စည္း႐ံုးျခင္းကုိ ယံုၾကည္မိ၍ လူကုန္ကူးမႈ၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္လာခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။

အန္ဂ်ီအို စီမံကိန္း မန္ေနဂ်ာ Duean ကလည္း “လူကုန္ကူးသူေတြက သားေကာင္ျဖစ္သြားရွာသူေတြရဲ႕ မိဘေတြကုိ သူတုိ႔သားသမီးေတြ ထိုင္းႏုိင္ငံလို ႏုိင္ငံရပ္ျခားေတြမွာ အလုပ္ေကာင္းေကာင္း ရလိမ့္မယ္လို႔ေျပာၿပီး လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားခဲ့ၾကတာပါ။ လူကုန္ကူးသူတခ်ဳိ႕က သူတုိ႔ကုိ ယံုၾကည္ေအာင္လို႔လည္း ပုိက္ဆံေတြ ေပးၾကေသးတယ္။ ယံုၾကည္သြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ ကေလးေတြကုိ ႏုိင္ငံျခားကုိ ေခၚသြားၿပီး လိင္မႈေဖ်ာ္ေျဖေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ လုပ္ကုိင္ဖို႔ ေရာင္းစားလိုက္ၾကတာေတြ ရွိတယ္” ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။

“ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ လူကုန္ကူးမႈရဲ႕ သားေကာင္ျဖစ္သြားရတဲ့သူ အမ်ားစုဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကပါ။ လူကုန္ကူးခံရသူ စုစုေပါင္းရဲ႕ တဝက္ေက်ာ္အထိကုိ ရွိတယ္။ က်န္တဲ့ ဓားစာခံေတြကေတာ့ ထုိင္း၊ လာအိုနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတြကပါ” ဟု Duean က ဆက္လက္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရက ေလ့လာသူမ်ားထံသုိ႔ တင္ျပသည့္ အစီရင္ခံစာမ်ားသည္လည္း လက္ေတြ႔ႏွင့္ ကင္းကြာေနကာ တရားမွ်တမႈ ကင္းမဲ့ေနၿပီး မၾကာခဏ ဆိုသလိုပင္ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈကိစၥမ်ားအား တုိင္ၾကားသူမ်ားကုိယ္တိုင္ အျပစ္ေပး အေရးယူခံရမႈမ်ား ရွိေနသျဖင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စစ္အစိုးရအား လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဆင့္ေလွ်ာ့ခ် သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

တကမၻာလံုးဆိုင္ရာ လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား
ကမၻာတဝွန္းလံုးရွိ အတင္းအက်ပ္ အလုပ္ခုိင္းေစျခင္း ခံရသူႏွင့္ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း အတင္းအက်ပ္ လုပ္ကုိင္ရန္ ခုိင္းေစျခင္း ခံေနရသူ ကေလးငယ္ႏွင့္ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူ စုစုေပါင္း : ၁၂.၃သန္း
ယမန္ႏွစ္က ေအာင္ျမင္စြာ အေရးယူႏုိင္ခဲ့ေသာ လူကုန္ကူးမႈ စုစုေပါင္း : ၄၁၆၆ ယမန္ႏွစ္က ေအာင္ျမင္စြာ အေရးယူႏုိင္ခဲ့ေသာ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈ စုစုေပါင္း : ၃၃၅ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ေသာ လူကုန္ကူးခံရသူ သားေကာင္ စုစုေပါင္း : ၄၉၁ဝ၅ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ေသာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ အေရအတြက္ႏွင့္ လူကုန္ကူးခံရသူ အေရအတြက္တို႔၏ အခ်ဳိးအစား (ရာခုိင္ႏွႈန္း အားျဖင့္): ၈.၅ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ေသာ လူကုန္ကူးခံရသူႏွင့္ ခန္႔မွန္းထားေသာ လူကုန္ကူးခံရသူ စုစုေပါင္းတုိ႔၏ အခ်ဳိးအစား (ရာခုိင္ႏွႈန္းအားျဖင့္): ဝ.၄ လူကုန္ကူးသူမ်ားအား ပါလာမို စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ားအရ အေရးယူသည့္ ႏုိင္ငံေပါင္း : ၆၂ လူကုန္ကူးမႈခံရသူ သားေကာင္မ်ားအား ႏွင္မထုတ္ဘဲ အကာအကြယ္ေပးမည့္ ဥပေဒႏွင့္ မူဝါဒမ်ား မရွိေသာ ႏုိင္ငံေပါင္း : ၁ဝ၄ကမၻာတြင္ လူကုန္ကူးခံရသူ သားေကာင္မ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈႏႈန္းထား : ေဒသခံ ၁ဝဝဝ တြင္ ၁.၈ ဦးအာရွပစိဖိတ္ ေဒသတြင္ လူကုန္ကူး ခံရသူ သားေကာင္မ်ား ပ်ံႏွံ႔မႈ ႏွႈန္းထား : ေဒသခံ ၁ဝဝဝ တြင္ ၃ ဦး

Source: အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာန
“ကေလးစစ္သားေတြကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္က တာဝန္ရွိသူတဦးကုိ အေရးယူတဲ့ ကိစၥလည္း တခုပဲ ရွိပါေသးတယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈေတြမွာ စစ္အစိုးရ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့အေၾကာင္းကုိ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ (ILO) ကို တိုင္ၾကားခဲ့ၾကသူေတြနဲ႔ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ILO နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္သူ စုစုေပါင္း ၆ ဦးကုိလည္း စစ္အစိုးရက ဆက္ၿပီးေတာ့ အက်ဥ္းခ်ထားပါတယ္” ဟု အစီရင္ခံစာက ကုလသမဂၢ၏ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕ (ILO) ကုိ ရည္ညႊန္းကုိးကား၍ ေဖာ္ျပထားသည္။

အစီရင္ခံစာက ဆက္လက္ ေဖာ္ျပထားရာတြင္ ရဲအရာရွိမ်ား အေနျဖင့္လည္း အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စံုစမ္းစစ္ေဆးရာတြင္ အဟန္႔အတားရွိေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ လူကုန္ကူးမႈမ်ားအား ေလွ်ာ့ေပါ့၍ အစီရင္ခံျခင္း၊ လူကုန္ကူးမႈ မွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ လူကုန္ကူးသူမ်ားအား တရားဥပေဒအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ ရွိမရွိကုိ ေလ့လာသူမ်ားမွ ၾကည့္ရွႈစစ္ေဆးခြင့္ မရျခင္း စသည့္ မပြင့္လင္းမႈမ်ားကလည္း အေျခအေနကုိ ပုိမိုဆိုးရြာေစခဲ့သည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။

“အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈမ်ားတြင္ အာဏာရွိသူမ်ားႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ား ပါဝင္ပတ္သက္ေနသျဖင့္ ရဲမ်ားအေနျဖင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနေပလိမ့္မည္။ စစ္အစိုးရက ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ လူကုန္ကူးမႈတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့သည့္ အရာရွိ ၄ ဦးအား အေရးယူခဲ့သည္ဟု သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္လည္း ထုိကိစၥ၏ စီရင္ခ်က္ အေသးစိတ္ကုိ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ မရွိခဲ့ေပ” ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။

အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပုိမိုမ်ားျပားလာေၾကာင္း ILO က ေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီး စစ္အစုိးရမွ ထုိကိစၥမ်ားအား အေရးယူကုိင္တြယ္မႈ အလြန္ေလ်ာ့ရဲေနသည္ဟု ILO ကုိ ရည္ညႊန္းကုိးကား၍ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

“ျမန္မာအစုိးရအား အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈ ၉၃ ခုအား အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးရန္ တိုင္ၾကားခဲ့ၿပီး ထုိအေရအတြက္သည္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္က ၆၄ မႈႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ ပိုမိုမ်ားျပားေနသည္။ အမႈ ၉၃ ခုအနက္မွ ၅၄ ခုမွာ အစုိးရ၏ တံု႔ျပန္မႈကုိ ေစာင့္ဆိုင္းေနရဆဲျဖစ္သည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။ “ကေလးငယ္ ၁ဝဝ ခန္႔ ရန္ကုန္နားတြင္ ရွိေသာ လယ္ကြင္းတခု၌ အတင္းအက်ပ္ ခိုင္းေစခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း စစ္အစုိးရကုိ အေရးယူကုိင္တြယ္ေပးရန္ တိုင္ၾကားထားခဲ့ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရက စံုစမ္းစစ္ေဆး အေရးယူရန္ ပ်က္ကြက္ေနဆဲျဖစ္သည္” ဟုလည္း အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။
အစီရင္ခံစာတြင္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားသည္မွာ အတင္းအက်ပ္ လုပ္အားေပး ခုိင္းေစခံရမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တုိင္ၾကားခဲ့ေသာ သူမ်ားမွာ ဖမ္းဆီး အေရးယူျခင္းပါ ခံရတတ္သည္ဟု ILO ၏ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ကုိးကား၍ ေဖာ္ျပထားသည္။
“မေကြးတုိင္းတြင္ ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လယ္သမား စုစုေပါင္း ၃၂၈ ဦး အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစခံခဲ့ရသည့္ အမႈတြင္ ေဒသတြင္းမွ အစိုးရအရာရွိမ်ား ခိုင္းေစမႈတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ေနေၾကာင္းကုိ တိုင္ၾကားခဲ့သူ ၁၇ ဦးႏွင့္ ၎တုိ႔ႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားသည္ တိုင္ၾကားခဲ့သျဖင့္ အာဏာပုိင္မ်ား၏ အေရးယူ ဖမ္းဆီးမႈကုိ ခံခဲ့ၾကရၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ တုိင္ၾကားသူမ်ားအနက္မွ ၁၃ ဦးကုိ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ၄ ဦးကုိ အက်ဥ္းခ်ထားဆဲျဖစ္သည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။

ထိုကဲ့သုိ႔ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈမ်ားအား စစ္အစိုးရမွ အေရးယူျခင္း မရွိပံုကုိလည္း ေထာက္ျပထားသည္။

“ျမန္မာအစုိးရသည္ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ားက ေဒသခံမ်ားအား အတင္းအက်ပ္ မတရားခုိင္းေစမႈကုိ ဝင္ေရာက္ဟန္႔တားမႈ ျပဳလုပ္ရန္ ပ်က္ကြက္႐ံုမွ်မက ထုိကဲ့သုိ႔ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈကုိ တိုင္ၾကားသူမ်ားအားလည္း စစ္ေၾကာမႈမ်ား ၾကာရွည္စြာ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိကာ ေနာက္ထပ္ တုိင္ၾကားမႈမ်ား မေပၚေပါက္လာေစရန္ တားဆီးေလ့ရွိသည္” ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။

အျခားတဖက္တြင္မူ အိုဗားမားအစုိးရအဖြဲ႔သည္ မေလးရွားႏွင့္ ထုိင္ဝမ္ႏုိင္ငံတုိ႔အား ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ အတင္းအက်ပ္ ခုိင္းေစမႈမ်ား ပေပ်ာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ လိင္မႈကိစၥ ေဖ်ာ္ေျဖေရးတြင္ အသံုးခ်ခံေနရမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေအာင္ အားထုတ္ေနျခင္းအတြက္ ခ်ီးက်ဴးလိုက္သည္။ ထုိ ၂ ႏုိင္ငံသည္ အစီရင္ခံစာတြင္ အဆင့္ (၂) မွ အျမင့္ဆံုး အဆင့္ျဖစ္သည့္ အဆင့္ (၁) သုိ႔ တိုးျမႇင့္သတ္မွတ္ေပးျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

လူကုန္ကူးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံတမန္ Luis CdeBaca က ထုိင္ဝမ္၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ တခုျဖစ္ေသာ လူကုန္ကူးခံရသည့္ သားေကာင္မ်ားအား ၎တို႔၏ ကိစၥ စံုစမ္းစစ္ေဆးဆဲကာလတြင္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ခြင့္ ေပးထားျခင္းသည္ အျခားႏုိင္ငံမ်ား အတုယူ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ စံနမူနာ တခုျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။

အစီရင္ခံစာအရ မေလးရွားႏုိင္ငံသည္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွ စတင္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အသက္မျပည့္ေသးေသာ ကေလးငယ္မ်ား အပါအဝင္ လူကုန္ကူးခံရသူ သားေကာင္ အနည္းဆံုး ၅၆ ဦးအား မေလးရွား အာဏာပုိင္မ်ားက ကၽြန္ဘဝမွ ကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့သည္ဟု မေလးရွား ျပည္ထဲေရး ဝန္ၾကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ ကုိးကား၍ ခ်ီးက်ဴးထားခဲ့သည္။ မေလးရွားအစုိးရသည္ လူကုန္ကူးမႈခံရေသာ သားေကာင္မ်ားကုိ အကာအကြယ္ေပးရန္ ရည္ရြယ္၍ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီမွ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ မတ္လအတြင္း အကာအကြယ္ေပးေရး အမိန္႔ စုစုေပါင္း ၂၉၂ ခုကုိ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
Rest of your post